9η Μαΐου: η Αντιφασιστική νίκη και τα δίκαια των λαών

Η 9η Μαΐου αποτελεί κορυφαίο ορόσημο της μεγαλειώδους νίκης των λαών απέναντι στην πανούκλα του ναζισμού και του φασισμού. Της συντριβής της πιο αντιδραστικής και κτηνώδους ιδεολογίας της νεωτερικής εποχής από την αντιφασιστική συμμαχία των εθνών.

Όσο κι αν προσπαθούν οι αναθεωρητές της Ιστορίας, οι σκοταδιστές της σύγχρονης εποχής, η 9η Μαΐου δεν μπορεί να υποτιμηθεί και, πολύ περισσότερο, να συκοφαντηθεί. Θα συμβολίζει πάντα τη διαχρονική πάλη του ανθρώπου ενάντια στη βαρβαρότητα.

Είναι αλήθεια ότι στην ιστορική αυτή νίκη ήταν καταλυτική η συμβολή του κόκκινου στρατού και του σοβιετικού λαού, που έδωσε, άλλωστε, και τους περισσότερους νεκρούς, είκοσι και πλέον εκατομμύρια ψυχές, στον αγώνα κατά της ναζιστικής Γερμανίας και των συμμάχων της. Η μάχη του Στάλινγκραντ αποτελεί διαχρονικό παράδειγμα ηρωισμού και ατσάλινης θέλησης ενός υπερήφανου και αδάμαστου λαού που θυσιάζεται για να σηκώσει στους ώμους του την ελευθερία και την αξιοπρέπεια της ανθρωπότητας. Και είναι εξαιρετικά επικίνδυνο το ανιστόρητο εγχείρημα εξίσωσης κομμουνισμού και ναζισμού, που υπαγορεύεται από τους πιο αντιδραστικούς διεθνείς κύκλους. Γιατί επιχειρεί να εξισώσει το ναζισμό με τις δυνάμεις που πρωτοστάτησαν στη συντριβή του. Και γιατί, για να το πετύχει αυτό, σχετικοποιεί τις ναζιστικές θηριωδίες και νομιμοποιεί τον εθνικοσοσιαλισμό και τον φασισμό.

Υπάρχει όμως και μια άλλη πραγματικότητα, την οποία η εμφυλιακή και μετεμφυλιακή Ελλάδα από κοινού με την ξενοκρατία παραγνώρισαν και υποτίμησαν: ήταν η Ελλάδα η χώρα που πέτυχε την πρώτη νίκη εναντίον του Άξονα δίνοντας κουράγιο στην κεραυνοβολημένη από τη ναζιστική επέλαση Ευρώπη. Ήταν ο ελληνικός λαός, που με τη Μάχη της Κρήτης έδωσε ένα σκληρό μάθημα στη γερμανική υπεροψία, υποχρεώνοντας τον Χίτλερ να αποσύρει τους αλεξιπτωτιστές από μείζονος κλίμακας επεμβάσεις αλλά και να καθυστερήσει την έναρξη της επιχείρησης Μπαρμπαρόσα - με ό,τι αυτό συνεπάγετο για την τελική αποτυχία της γερμανικής εκστρατείας στην ΕΣΣΔ. Ήταν το ελληνικό και το γιουγκοσλαβικό λαϊκό κίνημα Αντίστασης, που αναπτέρωσαν το ηθικό των σκλαβωμένων Ευρωπαίων και πυροδότησαν το ευρωπαϊκό κίνημα λαϊκής Αντίστασης, που άνθησε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και μαζί με τον αγώνα των Συμμάχων συνέβαλε τα μέγιστα στη συντριβή του φασιστικού Άξονα. Και ήταν ο ελληνικός λαός που, μαζί με τον σοβιετικό και τον πολωνικό, πλήρωσε με τον βαρύτερο φόρο αίματος, τον εθνικό-αμυντικό και εθνικό-απελευθερωτικό αγώνα του. Έναν αγώνα, που ακόμη δεν έχει ακόμη αναγνωρισθεί και δικαιωθεί σε όλη του την έκταση.

Σήμερα, ιδίως, που η Ευρώπη, υπό την ηγεσία του Βερολίνου, βρίσκεται σε σοβαρή πολιτική κρίση, αγκιστρωμένη στα δεσμά της λιτότητας, της γιγάντωσης των ανισοτήτων, τόσο μεταξύ Βορρά και Νότου όσο και στο εσωτερικό κάθε χώρας, και του αυταρχισμού, πρέπει να κατανοηθεί απ’ όλους ότι ο ναζισμός δεν ήταν ένα «λάθος» της ευρωπαϊκής ιστορίας, αλλά μέρος της ιστορίας της Ευρώπης, μέρος της ιστορίας του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού. Σήμερα, που το εγχείρημα της γερμανικής Ευρώπης οδηγεί στην γενικευμένη πολιτική, οικονομική και κοινωνική κρίση και την περιστολή της δημοκρατίας και λειτουργεί ως «καύσιμο» για την άνοδο νεοναζιστικών και φασιστικών εκτρωμάτων, είναι επιτακτικό να δοθεί η πραγματική σημασία σ’ αυτό το εφιαλτικό παρελθόν του ναζισμού, αναδεικνύοντας παράλληλα την Αντίσταση στο φασισμό, τη «φωτεινή» πλευρά της ευρωπαϊκής ιστορίας.

Να γιατί η 9η Μαΐου σηματοδοτεί για εμάς ένα φωτεινό ορόσημο μνήμης αλλά και έναν φάρο αγωνιστικότητας για τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων. Να γιατί ο αγώνας μας για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών αποκτά πολλαπλό και βαρυσήμαντο χαρακτήρα: ανάδειξης και τιμής στα ιδανικά της

Αντίστασης στη φασιστική βαρβαρότητα σε στρατηγική αντιπαράθεση με τους σημερινούς ζηλωτές του φασισμού· απόδοσης δικαιοσύνης στα θύματα, πολίτες και λαούς, των ναζιστικών εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας· και οχύρωσης της δημοκρατίας από τους επίδοξους βιαστές της.

Να γιατί η δικαίωση του αγώνα μας θα αποτελέσει νίκη της πραγματικής Ευρώπης, επαναφέροντας στο προσκήνιο τις θεμελιώδεις αξίες της, που σήμερα έχουν εγκαταλειφθεί από την, υπό τον έλεγχο του γερμανικού κεφαλαίου, Ε.Ε. Αυτή θα είναι και μια ουσιαστική συμβολή στην Ευρώπη των λαών και παράλληλα ένας αποτελεσματικός φραγμός στην παλινόρθωση των φαντασμάτων του παρελθόντος.

Η 9η Μαΐου είναι και θα συνεχίσει να είναι η ημερομηνία - σύμβολο της εποποιΐας της ευρωπαϊκής λαϊκής Αντίστασης. Ορόσημο για τους αγώνες του παρόντος και του μέλλοντος για ελευθερία, δικαιοσύνη και δημοκρατία!

*Αριστομένης Συγγελάκης

Διδάκτωρ Οδοντιατρικής Παν/μίου Αθηνών, Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα

και Θέμης Τζήμας Δικηγόρος, Μεταδιδακτορικός ερευνητής Διεθνούς Δικαίου