Σιδηροδρομικός Σταθμός Καρυάς Φθιώτιδας: Ιστορικός τόπος ως τεκμήριο ναζισμού στην Ελλάδα

Στον χαρακτηρισμό του χώρου του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Καρυάς στη Φθιώτιδα ως ιστορικού τόπου προχωρά το Υπουργείο Πολιτισμού, σε συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.

Ο Σταθμός της Καρυάς, ως τόπος σημαντικών ιστορικών γεγονότων, αποτελεί μνημείο της βαναυσότητας και της θηριωδίας του ναζισμού και είναι αναπόσπαστο μέρος της συλλογικής ιστορικής μνήμης, όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά και για την παγκόσμια κοινότητα. Το έργο εξυπηρετούσε τις ανάγκες ανεφοδιασμού των Ναζί, που είχαν εντείνει τις προσπάθειες μεταφοράς πρώτων υλών και στρατιωτικών δυνάμεων. Οι υποσιτισμένοι και εξουθενωμένοι εργάτες αναγκάζονταν να σπάζουν πέτρες με τα χέρια και να φορτώνουν βαγονάκια υπό βίαιες συνθήκες. Πολλοί πέθαναν είτε από εξάντληση είτε από εκτελέσεις. Μετά την ολοκλήρωση των έργων, το εργοτάξιο εγκαταλείφθηκε. Οι ξύλινοι στρατώνες αφαιρέθηκαν από αντάρτες, και σήμερα σώζεται μόνο ένα πέτρινο κτήριο και ένα πηγάδι.

Remaining Time -0:00

 

Εργασίες για την τομή υπό την επίβλεψη Γερμανού επόπτη.

Το υλικό τεκμηρίωσης των γεγονότων στην Καρυά προέκυψε από το ερευνητικό πρόγραμμα «Θανάσιμη Καταναγκαστική Εργασία στην Καρυά – Γερμανική Κατοχή και το Ολοκαύτωμα στην Ελλάδα», το οποίο εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Όσναμπρικ σε συνεργασία με το Κέντρο Τεκμηρίωσης Ναζιστικής Καταναγκαστικής Εργασίας και το Ίδρυμα Μνήμης για τους Δολοφονηθέντες Εβραίους της Ευρώπης. Στο επίκεντρο της έρευνας βρέθηκε το φωτογραφικό αρχείο του Γερμανού μηχανικού Χανς Χέρμαν Ρέσλερ, το οποίο διασώθηκε το 2002 από τον Ανδρέα Ασσαέλ, γιο επιζώντα του Ολοκαυτώματος. Το αρχείο περιλαμβάνει πολύτιμες φωτογραφίες που τεκμηριώνουν τις απάνθρωπες συνθήκες καταναγκαστικής εργασίας εκατοντάδων Ελλήνων Εβραίων από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στο εργοτάξιο της Καρυάς το 1943. Το ερευνητικό πρόγραμμα εντόπισε υλικά κατάλοιπα και άλλα ίχνη του εργοταξίου και των συνθηκών διαβίωσης των Εβραίων που χρησιμοποιήθηκαν στα καταναγκαστικά έργα. Στην αυτοψία που πραγματοποίησε η αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού επιβεβαίωσε τον ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής του Σιδηροδρομικού Σταθμού Καρυάς.

Η ιστορία

Η Καρυά βρισκόταν στην περιοχή της ιταλικής κατοχής, αλλά οι Γερμανοί είχαν πλήρη έλεγχο του σιδηροδρομικού δικτύου. Η στρατηγική σημασία του σημείου ήταν καθοριστική, καθώς εκεί η γραμμή περνούσε κοντά στο Λιανοκλάδι, σημαντικό σταθμό διαλογής. Το 1943, Εβραίοι άνδρες από τη Θεσσαλονίκη οδηγήθηκαν στην Καρυά Φθιώτιδας για καταναγκαστική εργασία. Εκεί, υπό τη διοίκηση της γερμανικής Οργάνωσης Todt, και με σκοπό την εξυπηρέτηση των στρατιωτικών αναγκών της Βέρμαχτ, κλήθηκαν να διανοίξουν μια σιδηροδρομική τομή μήκους 100 και βάθους 20 μέτρων σε βραχώδη βουνοπλαγιά, ώστε να δημιουργηθεί παρακαμπτήρια γραμμή στη διαδρομή Αθήνα–Θεσσαλονίκη.

Το εργοτάξιο στην Καρυά. Μοντέλο εδάφους του Πανεπιστημίου του Όσναμπρικ.

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε: «Η Καρυά αποτελεί τόπο καταναγκαστικής εργασίας και μαρτυρία του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα. Είναι ένα από τα μέρη όπου, οι Ναζί εφάρμοσαν την πολιτική της «εξόντωσης Εβραίων μέσω της καταναγκαστικής εργασίας». (…) Στο εργοτάξιο εργάστηκαν 300 ως 500 Εβραίοι από τη Θεσσαλονίκη. Οι ελάχιστοι επιζώντες με την επιστροφή τους στην πόλη τον Αύγουστο του 1943, πήραν τον δρόμο για το Άουσβιτς. Για τον χαρακτηρισμό του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Καρυάς ως ιστορικού τόπου, χρησιμοποιήθηκαν τα τεκμήρια από διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα που φωτίζουν την τραγική ιστορία της ναζιστικής καταναγκαστικής εργασίας στην Ελλάδα. Το Υπουργείο Πολιτισμού με την απόφαση αυτή, όπως και με την υποστήριξη της κοινής έκθεσης που διοργανώθηκε σε Αθήνα και Βερολίνο, πριν από έναν χρόνο, αφιερωμένη στην καταναγκαστική εργασία των Ελλήνων Εβραίων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, αναγνωρίζει τα γεγονότα στην Καρυά και αποτίει φόρο τιμής στα θύματα της ναζιστικής καταναγκαστικής εργασίας στην Ελλάδα. (…) Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός της Καρυάς συνιστά ένα βήμα προς την ιστορική δικαίωση και τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι η εκπόνηση των αναγκαίων μελετών για την αποκατάσταση του Σιδηροδρομικού Σταθμού και την επανάχρησή του ως εκθεσιακό χώρο που να συντηρεί και να αναδεικνύει τη μνήμη αυτών που υπήρξαν θύματα του μίσους και της θηριωδίας των Ναζί».

*ertnews.gr

 Περπατώντας στα χνάρια του Άρη στο Κρίκελλο Ευρυτανίας

Ένα διήμερο που οργάνωσε η Οικογένεια Κλάρα - για τα 80 χρόνια από το θάνατο του Άρη Βελουχιώτη (1905-1945) στα βουνά της Ρούμελης, πραγματοποιήθηκε στο Κρίκελλο στις 28-29 Ιουνίου 2025. Εκεί που έδρασε και ανέπτυξε το όραμα του της Ελεύθερης Ελλάδας.

Μια «αντιφασιστική εξόρμηση » 10 χρόνια από την τελευταία φορά που οργανώθηκε το πρώτο αντάμωμα με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων από τον θάνατο του .

Περπατήσαμε στο βουνό, παρακολουθήσαμε τη θεατρική παράσταση «Τα μαγικά βουνά» του Γιώργου Κοτζιούλα από τους Elephas tiliensis στην πλατεία του Κρικέλλου, επισκεφθήκαμε την έκθεση εικονογραφημένης ιστορίας του Γιώργου Φαραζή αλλά και τατετράδια του Άρη από την εποχή που ήταν σπουδαστής στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή της Λάρισας.

Επισκεφθήκαμε το καλύβι του δάσκαλου Βασίλη Παπανικολάου λίγο έξω από το χωριό που αναστήλωσαν οι Κρικελλιώτες.

Ο αγώνας του Σωματείου μας για τη διατήρηση της Ιστορικής Μνήμης συνεχίζεται.

Το Σωματείο μας εκπροσώπησε το μέλος του Δ.Σ κος Πάρης Φούντας.

*Αναλυτική παρουσίαση θα ακολουθήσει από τον διοργανωτή, την οικογένεια Κλάρα

 Οικογένεια Κλάρα - 80 χρόνια από το θάνατο του Άρη Βελουχιώτη (1905-1945) στα βουνά της Ρούμελης, περπατάμε στα χνάρια του 28-29 Ιουνίου 2025, στο Κρίκελλο Ευρυτανίας

https://klarasfamily.wordpress.com/

* Μας φάνηκε πλεονασμός να γράψουμε «αντιφασιστική εκδρομή» αφού αυτή η εκδήλωση αφορά στον Άρη.

Αλλά, ναι, πρόκειται για μια τέτοια.

Πέρασαν 10 χρόνια από την τελευταία φορά που οργανώσαμε εκδηλώσεις με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων από τον θάνατο του Άρη. Με περισσή χαρά, λοιπόν και όρεξη, καλούμε πάλι και φέτος όλους όσους ενδιαφέρονται στην 2η εκδρομή που οργανώνουμε στα βουνά της Ρούμελης.

Να περπατήσουμε στα χνάρια του. Εκεί που έδρασε και ανέπτυξε το όραμα του της Ελεύθερης Ελλάδας.

Αυτή την φορά στο Κρίκελλο Ευρυτανίας, 28-29 Ιουνίου 2025, στήνουμε μια γιορτή για τον Άρη.

Για να γιορτάσουμε αυτή την ιστορική προσωπικότητα βασιζόμαστε στο πολιτισμό και στη φύση.

Στην διάρκεια των δυο ημερών:

θα περπατήσουμε στο βουνό,

θα παρακολουθήσουμε τη θεατρική παράσταση «Τα μαγικά βουνά» του Γιώργου Κοτζιούλα από τους Elephas tiliensis στην πλατεία του Κρικέλλου

θα επισκεφθούμε έκθεση εικονογραφημένης ιστορίας του Γιώργου Φαραζή

θα επισκεφθούμε το καλύβι του δάσκαλου Βασίλη Παπανικολάου λίγο έξω από το χωριό που αναστήλωσαν οι Κρικελλιώτες

θα εκτεθούν τετράδια του Άρη από την εποχή που ήταν σπουδαστής στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή της Λάρισας

θα υπάρχει δυνατότητα κατασκήνωσης

θα υπάρχει δυνατότητα αγοράς των βιβλίων του Μπάμπη Κλάρα

Πρόγραμμα εκδηλώσεων

Σάββατο 28 Ιουνίου 2025

9:30 εκκίνηση από Κρίκελλο

10:00-12:00 Πεζοπορία: Άγ. Θεόδωροι-Κρίκελλο

17:00 Θεατρική παράσταση στην πλατεία του Κρικέλλου, «Τα μαγικά βουνά», από τους Elephas Tiliensis

Κυριακή 29 Ιουνίου 2025

10:00 Επίσκεψη στο καλύβι του δάσκαλου Βασίλη Παπανικολάου λίγο έξω από το Κρίκελλο

Κατεβάστε εδώ το πρόγραμμα.

https://klarasfamily.wordpress.com/2025/03/28/%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CE%B7%CE%BB%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-2025/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR7YAATJ9eYMeh36GBYNI2H3hq-jMRiP9IGV9wxhKTO0VNMuKmisizsFdIsQWA_aem_X995ejX1aUl4RY4MJpmXJA