Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος Υπάτης 1944-2025

Από τον Ιστορικό Περίπατο Υπάτης που πραγματοποίησε το Σωματείο μας σε συνδιοργάνωση με τα Γ.Α.Κ. Φθιώτιδας. Την ξενάγηση έκαναν τα μέλη του Δ.Σ. Βασιλική Κόκκοτα ιστορικός και Σοφία Βακιρτζηδέλη, προϊσταμένη των ΓΑΚ. Ο περίπατος εντάχθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Δήμου Λαμιέων για το Ολοκαύτωμα της Ύπατης.

Ξημερώματα Σαββάτου 17 Ιουνίου 1944 η Υπάτη βρέθηκε περικυκλωμένη από τα Ες Ες. Τη μέρα αυτή γράφτηκε η πιο μελανή σελίδα στην νεότερη ιστορία της

Τα γερμανικά στρατεύματα είχαν φτάσει στη ιστορική πόλη της Φθιώτιδας με εντολή να την καταστρέψουν ολοσχερώς.

Ολοκλήρωσαν το καταστροφικό τους έργο εκτελώντας 28 άτομα, τραυματίζοντας 30, καταστρέφοντας 375 από τα 400 σπίτια της πόλης, βυζαντινές εκκλησίες και ιστορικά αρχοντικά. Ολοκαύτωμα.

Οι Γερμανοί διάλεξαν δέκα χωριανούς από την Υπάτη και έξι από τη διπλανή Καστέλια και αφού τους βασάνισαν επί βδομάδες, τους οδήγησαν στο εκτελεστικό απόσπασμα. Ανάμεσα σε αυτούς βρισκόταν και ο γενναίος συνταγματάρχης Θανάσης Παπακυριαζής, ο οποίος απαίτησε να εκτελεστεί χωρίς το μαύρο μαντήλι στα μάτια. Κοιτώντας τους δολοφόνους του κατάματα, τα τελευταία του λόγια πριν σωριαστεί ήταν «Ζήτω η Ελλάς». ...
Το ολοκαύτωμα της Υπάτης από τους Γερμανούς, έγινε με λίστα που έδωσε Έλληνας καταδότης μετά το σαμποτάζ στον Γοργοπόταμο. Στην επιχείρηση ηγήθηκε ο σφαγέας του Διστόμου και της Κλεισούρας...
Η Υπάτη έχει ανακηρυχτεί Μαρτυρική Πόλη με το Προεδρικό Διάταγμα 399/7.12.1998, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α277/16.12.1998.

*mixanitouxronou.

Η Υπάτη πυρπολήθηκε τρεις φορές από τους Γερμανούς και βομβαρδίστηκε με πυροβολικό αρκετές. Οι ημερομηνίες των πυρπολήσεων:

17 Ιουνίου 1944 , 10 Αυγούστου 1944 , 12 Οκτωβρίου 1944

Ανακηρύχτηκε Μαρτυρική Πόλη με το Προεδρικό Διάταγμα 399/7.12.1998, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α277/16.12.1998.

                       Εορτασμός  83η επετείου στη   Δομνίστα Ευρυτανίας

 Κυριακή 8 Ιουνίου και ώρα 11:00, στη Δομνίστα Ευρυτανίας ο εορτασμός της 83ης επετείου από την έναρξη του Ένοπλου Απελευθερωτικού Αγώνα της Εθνικής Αντίστασης (1941-1944).

                 Μάχη της Παύλιανης

Μάχη της Παύλιανης – η κορυφαία αναμέτρηση των μαχητών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ απέναντι σε μία δύναμη χιλίων πεντακοσίων Ιταλών στρατιωτών.

Απέναντί τους στάθηκε η μαχητική ομάδα της Παύλιανης, που αποτελούνταν από μόλις 60 άντρες. Οι αντάρτες, μαζί με τους ηρωικούς κατοίκους, πάλεψαν με τους στρατιώτες της Ιταλικής Φάλαγγας – ακόμα και με γυμνά χέρια – ώσπου τους ανάγκασαν να εγκαταλείψουν το πεδίο της μάχης, ταπεινωμένοι και με πολλές απώλειες.

Ογδόντα δύο χρόνια μετά, τα μηνύματα εκείνου του αγώνα για ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη παραμένουν πιο επίκαιρα από ποτέ.

Η ιστορική μνήμη πρέπει να κρατηθεί ζωντανή. Αυτό είναι το πατριωτικό μας χρέος – απαίτηση για τους παλιούς και καθήκον για τις γενιές που έρχονται.

Ας είναι αιώνια η μνήμη των αγωνιστών της Μάχης της Παύλιανης. Ας είναι αιώνια η μνήμη των αγωνιστών της Εθνικής μας Αντίστασης.

Το σωματείο μας εκπροσωπήθηκε από το μέλος του ΔΣ, Παρασκευά Φούντα, ο οποίος κατέθεσε στεφάνι

 Eκδηλώσεις εορτασμού τιμής για την έναρξη του οργανωμένου ένοπλου αγώνα κατά των κατακτητών, τον Μάιο του 1942 από την «ΚΑΛΥΒΑ ΣΤΕΦΑΝΗ» στη Σπερχειάδα

Πριν 83 χρόνια, στις 22 Μαΐου του 1942, δεκαπέντε ψυχωμένα παλικάρια συγκεντρώθηκαν στην καλύβα του Στεφανή, λίγο έξω από τη Σπερχειάδα. Με ελάχιστο οπλισμό – πέντε περίστροφα κι έναν γκρά – αλλά με περίσσευμα πίστης, αποφασιστικότητας και οράματος, ξεκίνησαν για τα βουνά της Ρούμελης. Ξεκίνησαν την Αντίσταση και τον Αγώνα. Ξεκίνησαν για την Ελευθερία, για την Κοινωνική Δικαιοσύνη.

Ήταν ο Θανάσης Κλάρας, ο μετέπειτα Άρης Βελουχιώτης. Ο Φώτης Μαστροκώστας, οι αδελφοί Λέβα, ο Βασίλης Ξυνοτρούλιας, ο νεαρός Βασίλης Λαγός και άλλοι. Αυτοί αποτέλεσαν τη μαγιά της ένοπλης εθνικοαπελευθερωτικής πάλης εδώ στη Ρούμελη, στην περιοχή μας, σε μια χώρα διαλυμένη από τον πόλεμο, την πείνα και την Κατοχή.

Δόξα και τιμή στους αγωνιστές της Αντίστασης. Σε όλες και όλους που ύψωσαν το ανάστημά τους και σε όσους κρατούν σήμερα τη φλόγα ζωντανή.

Ας τους κρατήσουμε στη μνήμη μας γ ας τους κρατήσουμε στο μέλλον μας.

Περιβολάκια Αταλάντης

To Σωματείο Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης συμμετείχε δια του προέδρου του Βασιλικής Λάζου και του μέλους του ΔΣ Παρασκευά Φούντα στην εκδήλωση τιμής και μνήμης του Δήμου Λοκρών των εκτελεσθέντων αγωνιστών το απόγευμα της Πέμπτης 29 Μαΐου 2025 και ώρα 20:00 στο Μνημείο της Εθνικής Αντίστασης στη θέση «Περιβολάκια» στον επαρχιακό δρόμο Αταλάντης Καλαποδίου.

Η αντίσταση του ελληνικού λαού στη διάρκεια της τριπλής κατοχής της Ελλάδας από τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Βουλγαρία, υπήρξε αποφασιστική και προκάλεσε σημαντικό πλήγμα στις κατοχικές δυνάμεις.

Ο πατριωτισμός των Ελλήνων ανάγκασε τους κατακτητές να διαθέσουν μεγάλο τμήμα των δυνάμεων τους για να διατηρήσουν υπό έλεγχο την πατρίδα μας. Οι Έλληνες αγωνίστηκαν σκληρά για την απελευθέρωση της πατρίδας μας και πέτυχαν σημαντικές νίκες στην αντίσταση σε βάρος του ανεφοδιασμού των δυνάμεων των κατακτητών.

Το γεγονός αυτό πληρώθηκε με ελληνικό αίμα. Οι κατακτητές έδειξαν το πιο σκληρό τους πρόσωπο και προχώρησαν σε αντίποινα για κάθε πράξη αντίστασης με εκτελέσεις και πυρπολήσεις.

Η Αταλάντη δεν ξέφυγε από τη μανία των κατακτητών και πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος στον αγώνα της εθνικής αντίστασης.

Το πρωί της 29ης Μαΐου του 1943 στην πόλη έφτασαν Ιταλοί από τη Λιβαδειά. Πριν λίγες ημέρες, στις 23 Μαρτίου 1943 είχαν εγκαταλείψει την πόλη.

Κύκλωσαν την πόλη και στόχος τους ήταν να προχωρήσουν σε ενέργειες καταστολής και εκδίκησης για την αυξανόμενη δράση των αντιστασιακών στην περιοχή. Το ιταλικό τάγμα πυρπόλησε σπίτια και πυροβολούσε όσους προσπαθούσαν να διαφύγουν.

Οι πρώτοι νεκροί ήταν ο Ταξιάρχης Αγραδάς, ετών 27, και ο Νικόλαος Χυμευτός, ετών 34.

Έπειτα συνέλαβαν άλλους οκτώ νέους της Αταλάντης. Οι πιο πολλοί ήταν οργανωμένοι στο ΕΑΜ ή στην ΕΠΟΝ.

Τα ονόματα των συλληφθέντων:

− Θεόδωρος Ζεκεντές, ετών 18,

− Σωτήρης Κατσαρός, ετών 19,

− Σπύρος Κοτσικόνας, ετών 22,

− Γιώργος Μανωλάκης, ετών 30,

− Δημήτρης Χασιώτης, ετών 33,

− Ηλίας Γιαννούκος, ετών 37,

− Βασίλης Λαπατσώρας, ετών 50,

− Θανάσης Τετριμέλης, ετών 23.

Με ψεύτικες διαβεβαιώσεις προς τον τότε πρόεδρο της Αταλάντης Ηλία Καρδάρα, ο Ιταλός συνταγματάρχης και ο πρώην φρούραρχος Αταλάντης υπολοχαγός Λιμπρίνο, είπαν ότι οι συλληφθέντες θα ανακριθούν, αλλά κατά τη μεταφορά τους προς τη Λιβαδειά, στο δρόμο και λίγο έξω από την Αταλάντη, στη θέση «Περιβολάκια», το καμιόνι σταμάτησε και τους κατέβασαν, όπου έγινε και η εκτέλεση. Μόνο ένας τους ο Θανάσης Τετριμέλης, γλίτωσε, καθώς τα βλήματα που τον έριξαν κάτω, τον πήραν στη μέση και στην πλάτη.

 Διεθνής Ημέρα Μουσείων: Το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης Λαμίας - Κιβωτός Μνήμης και Πολιτισμού

Διεθνή Ημέρα Μουσείων, σήμερα, Κυριακή 18 Μαΐου και το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης του Δήμου Λαμιέων που στεγάζεται στην πίσω πλευρά του ισογείου στο Δημαρχείο Λαμίας (Φλέμινγκ κ Ερυθρού Σταυρού), θα παραμείνει ανοιχτό από τις 6:30 έως τις 8:30 το απόγευμα με δύο ξεναγήσεις αφιερωμένες στο κοινό που αγαπά την ιστορία, την πόλη του, και πιστεύει σε ένα μέλλον με ρίζες και προοπτική.

Σας περιμένουμε να σας ξεναγήσουμε στις εκθέσεις του ΜΕΑ αλλά και να συζητήσουμε για την πορεία του ΜΕΑ και το ρόλο του στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας.

Σε μια εποχή που η ιστορική μνήμη κινδυνεύει να χαθεί κάτω από τον θόρυβο της καθημερινότητας, τα μουσεία παραμένουν ζωντανά κύτταρα πολιτισμού, φάροι γνώσης, συλλογικής ταυτότητας και εθνικής συνείδησης. Η Διεθνής Ημέρα Μουσείων μας καλεί να στρέψουμε το βλέμμα μας προς αυτούς τους πολύτιμους θεματοφύλακες της ιστορίας – και στη Λαμία, ένας τέτοιος φάρος είναι το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης του Δήμου Λαμιέων.

Από το 2013, όταν άνοιξε τις πύλες του, το Μουσείο αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς για την πόλη, προσελκύοντας επισκέπτες και εκπαιδευτικές ομάδες από όλη τη χώρα. Με τη φροντίδα του σωματείου «Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης», το οποίο ιδρύθηκε το 2000

οργανώνει δράσεις και εκδηλώσεις που κρατούν άσβεστη τη μνήμη των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων του ελληνικού λαού.

Το 2021, ύστερα από μακροχρόνιες προσπάθειες των Φίλων του ΜΕΑ, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λαμιέων αποφάσισε ομόφωνα τη μετεγκατάσταση του Μουσείου σε ένα επιβλητικό νεοκλασικό της οδού Αριστοτέλους, στην καρδιά της πόλης, την Πλατεία Λαού. Ήταν μια απόφαση που έδωσε ελπίδα για την αναζωογόνηση του κέντρου της Λαμίας, για τη σύνδεση της ιστορίας με την καθημερινότητα, για τη δημιουργία ενός σύγχρονου μουσείου αντάξιου της ιστορικής κληρονομιάς της περιοχής μας.

Στην πόλη που υπήρξε το επίκεντρο της Εθνικής Αντίστασης, θα περίμενε κανείς το Μουσείο να κατέχει κεντρική θέση στον πολιτιστικό

σχεδιασμό. Η μετεγκατάστασή του συνδέεται όχι μόνο με την ιστορική δικαίωση, αλλά και με την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής μας, ως μέρος του εμβληματικού τριπτύχου: Θερμοπύλες – Αλαμάνα – Γοργοπόταμος.

Κι όμως, σήμερα, πολλά παραμένουν μετέωρα. Οι εργασίες στο νέο κτήριο προχωρούν με βραδείς ρυθμούς, η απαραίτητη μουσειολογική μελέτη δεν έχει προηγηθεί της διαμόρφωσης του χώρου, η πιστοποίηση του Μουσείου εκκρεμεί, ενώ η λειτουργία του βασίζεται σε προσωρινές λύσεις – χωρίς μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό, χωρίς σαφή οργανωτική στήριξη.

Ως «Φίλοι του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης», συνεχίζουμε ακούραστα τον αγώνα: να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη, να εμπνεύσουμε τη νέα γενιά, να αποκτήσει η Λαμία και η Στερεά Ελλάδα ένα μουσείο αντάξιο του ηρωικού παρελθόντος τους. Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων, την Κυριακή 18 Μαΐου, το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης θα παραμείνει ανοιχτό από τις 6:30 έως τις 8:30 το απόγευμα, με δύο ξεναγήσεις αφιερωμένες στο κοινό που αγαπά την ιστορία, την πόλη του, και πιστεύει σε ένα μέλλον με ρίζες και προοπτική.

Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης

 

          ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ ΣΤΟ Μ.Ε.Α   ΛΑΜΙΑΣ

Την Κυριακή 26 Ιανουαρίου οι Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης κόψαμε την πρωτοχρονιάτικη πίτα μας στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης του Δήμου Λαμιέων. 

Να έχουμε μια καλή και δημιουργική χρονιά γεμάτη ενδιαφέρουσες ιστορικές και πολιτιστικές δράσεις. 

Ελπίζουμε μέσα στο 2025 το ΜΕΑ να αποκτήσει μόνιμο επιστημονικό προσωπικό και να προχωρήσουν οι εργασίες για το νέο μας "σπίτι" στο κέντρο της Λαμίας. 

Στα άμεσα σχέδιά μας είναι η πραγματοποίηση επίσκεψης στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στη Ρεντίνα τον Φεβρουάριο /αρχές Μαρτίου και η ολοκλήρωση της έκδοσης πρακτικών από το συνέδριο 80ή επέτειο της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου.

Ως ΔΣ σας ευχόμαστε να είστε όλες και όλοι καλά με υγεία και ευημερία.